Dzień Solidarności i Wolności

Dzień Solidarności i Wolności – święto państwowe obchodzone 31 sierpnia w rocznicę porozumień sierpniowych i ustanowione w celu upamiętnienia historycznego zrywu Polaków do wolności i niepodległości z 1980, który zapoczątkował proces upadku komunizmu.

Ponad 750 zakładów pracy i ponad 700 tysięcy osób z całej Polski dołączyło do solidarnościowego strajku okupacyjnego, jaki 14 sierpnia 1980 roku ogłosili robotnicy ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Na czele protestu stanął Lech Wałęsa. To był najbardziej brzemienny w skutkach sprzeciw wobec rządów komunistów w Polsce po II wojnie światowej.

Dziesiątego dnia strajku przybyła do Gdańska delegacja rządowa z wicepremierem na czele. Strajkujący negocjowali z delegatami rządu jak równy z równym. Domagali się, m.in.: zgody władz na powołanie niezależnych związków zawodowych, gwarancji prawa do strajku oraz bezpieczeństwa dla jego uczestników i osób wspomagających protest, możliwości legalnego wydawania niezależnych publikacji oraz upowszechnienia informacji o skali kryzysu gospodarczego w kraju i podjęcia publicznej dyskusji na temat reform.

Efektem negocjacji strajkujących z rządem był dokument, który przeszedł do historii jako Porozumienie Gdańskie.

Źródło: Europejskie Centrum Solidarności, fot. Stanisław Składanowski / Zbiory ECS